تصفیه فاضلاب چرم سازی و دباغی – شمیم شریف

تصفیه فاضلاب چرم سازی و دباغی در جهت حفظ محیط زیست و کارآیی و بهبود وضعیت آب‌های سطحی و چاه‌ها امری ضروری است. چرم سازی یا دباغی پوست فرآیند فیزیکی-شیمیایی است که بر اثر فرایند‌های فیزیکی و تحت تأثیر مواد شیمیایی و یا گیاهی پوست خام فاسدشدنی حیوانات به ماده‌ای فاسد نشدنی و با ارزش و قابل استفاده برای انسان تبدیل می‌شود که آن را چرم می‌نامیم. اساساً صنایع دامی پساب و فاضلاب پرچرب و با سطح آلایندگی بالا تولید می کنند و لازم است آن ها را کنترل کرد. تصفیه فاضلاب مرغداری و تصفیه فاضلاب کشتارگاه از دیگر انواع مرتبط با دام است.

آشنایی با مراحل چرم سازی و نقش آن در تولید و تصفیه فاضلاب چرم سازی

شیرابه و پساب تولید شده در صنایع چرمسازی بایستی تصفیه شود. در هر یک از مراحل تولید چرم، پساب‌هایی تولید می‌شود که برای تصفیه فاضلاب چرم سازی باید آن‌ها را شناسایی کرد و روش مناسب و کارآمدی را برای تصفیه به کار گرفت. به طورکلی پوست خام پس از طی مراحل زیر به چرم تبدیل می شود:

1- مرحله خیساندن و شستشو

خیساندن پوست در حوضچه هایی که دارای پره جهت جابجایی پوست ها است و یا در بالابان (درام) انجام می شود. پوست های نمک سود شده را در این مکان ها قرار می‌دهند. آب سرد روی آن ها جریان می دهند. به این ترتیب نمک در آب حل شده، غلظت نمک در فضای بین الیاف پوست کم می شود .حذف نمک از بین الیاف پوست، فشار اسمزی آب را داخل الیاف بالابرده و پوست دوباره آب دار می شود. ضمن اینکه پوست آب را به خود می گیرد ، پروتئین های کروی نیز از الیاف کلاژن خارج می شوند. پروتئین‌های کروی جداشده شامل آلبومین خون و پروتئین های دیگر محلول در آب است که باکم شدن نمک با آب شسته شده و از پوست خارج می شود. بدیهی است ماندن این پروتئین ها میان الیاف پوست از کیفیت چرم ساخته شده می کاهد. بدین ترتیب بخش قابل توجهی از پسابی که در تصفیه فاضلاب چرم سازی باید مورد توجه قرار گیرد به مرحله خیساندن و شستشو بر‌می‌گردد.

مراحل تولید چرم مرغوب

برای تهیه چرم مرغوب باید در مرحله خیساندن به نکات زیر توجه کرد:

• استفاده از مواد ضد باکتری جهت جلوگیری از احتمال رشد مجدد باکتری ها که می تواند به کارگران صدمه برساند یا موجب انتشار و سرایت بیماری شود و یا به سه بخش سطحی پوست صدمه بزند که معمولاً از ترکیب های آروماتیک کلردار استفاده می شود.
• توجه به دمای آب خیساندن ، در صورتی که دما بالا باشد موجب فعالیت باکتری ها و اثر تخریبی آن بر پوست می شود هرچند که بالا بردن دمای آب عمل خیساندن را سرعت می بخشد ولی بالا بردن بیش ازحد دما موجب پایین آوردن کیفیت چرم حاصل و ناهمواری الیاف و رگه رگه شدن چرم می شود.
• به کار بردن مواد افزودنی مثل سولفید سدیم (S2Na) یا تترا سولفید سدیم (S2Na به آب مصرفی که با تأثیر بر کراتینی مو، موجب سست شدن ریشه مو می شود).
• زمان خیساندن که حداقل ۴۸ ساعت است. که پس ازاین مدت پوست ها را شستشو می دهند.

مواد تولید شده در اثر خیساندن و شستشوی پوست

نتیجه فرآیند خیساندن و شستشوی پوست عبارت است از:

• پوست از خون و آلودگی ها پاک می شود.
• پروتئین های محلول در آب (کروی) از پوست جدا می شوند.
• مواد شیمیایی به کاررفته به منظور نگهداری و گندزدایی پوست از آن جدا می شود.
• در اثر خیساندن پوست ها با جذب آب کافی به حالت طبیعی خود برمی گردند و دباغی بر روی آن ها به آسانی انجام می گیرد. بدین ترتیب پسابی تولید می‌شود که دارای مقدار زیادی چربی، پروتئین، خون و … است که همه‌ی این مواد بایستی از طریق تصفیه فاضلاب چرم سازی ، تصفیه شوند.

۲- آهک دهی

آهک دهی یکی دیگر از مراحل تولید چرم است که پساب آن تأثیر زیادی در فرایند تصفیه فاضلاب چرم سازی و دباغی دارد. عمل آهک دهی برای سست کردن ریشه مو ، بالا بردن PH و از بین بردن یا کمک به از بین بردن در مراحل بعدی پروتئین های زائد و چربی های موجود در پوست است. آهک آبدیده (Ca(OH)₂) هرچند که انحلال پذیری کمی در آب دارد می تواند PH محلول را تا12/5 افزایش دهد. آهک آبدیده سبب آبکافت (Fibrous Structure) پروتئین ها و تجزیه تدریجی ساختار آن ها می شود. تأثیر آهک آبدیده بر روی سه نوع پروتئین اصل موجود در پوست متفاوت است. انحلال پذیری پروتئین های کروی زیاد است. کلاژن نیز تنها در مجاورت اسیدها و بازهای قوی و در مدت نسبتا زیادی حل می شود.

این محیط بدون اینکه به کلاژن پوست و درنتیجه به کیفیت چرم آسیبی وارد کند موجب شکسته شدن مولکول های کراتینی مو و حل شدن آن ها می شود و ریشه مو را به حد مطلوبی سست می کند. این محیط با تأثیر بر روی مولکول های پروتئین های آلاستین آن را آماده حذف کامل در مرحله آنزیم دهی می نماید و پروتئین های کروی را کاملاً از بین می برد. در این مرحله نیز ضمن بالا رفتن PH آب، موادی از پوست و مو نیز جدا می‌شوند که تصفیه فاضلاب چرم سازی را با چالش روبه‌رو می‌کنند.

۳- لش زدایی (Fleshing)

لش گیری یا لش زدایی برای حذف تمامی بافت های غیرضروری پوست که در سطح درونی و بدون موی پوست وجود دارد پس از مرحله آهک دهی انجام می گیرد. پس از اینکه پوست کاملاً پس از جذب آب نرم شد زایده‌های چسبیده به قسمت گوشتی که به هنگام جدا کردن پوست از لاشه رویان باقی می‌ماند به همراه بافت های زائد دیگر توسط دستگاهی بنام لش بر از پوست جدا می شود. این عمل باعث می شود که مواد شیمیایی که در مرحله بعدی به پوست داده می شود به طور یکنواخت و به خوبی داخل پوست نفوذ کند و موجب بالا بردن کیفیت محصول شود.

۴-  موگیری و موادی که حساسیت تصفیه فاضلاب چرم سازی را بیشتر می‌کند

موگیری پوست های بز و گوسفند با مالیدن محلولی از آهک و سولفید سدیم به قسمت لش پوست انجام می گیرد و پوست ها پس از مالیدن محلول بطوریکه سمت لش به طرف داخل باشد در محلی نگه داری می کنند. در این مرحله پوست های تخمیر شده بایستی به مدت یک شب به همان حالت باقی بمانند پس از طی این مدت مو به راحتی از پوست توسط دستگاه یا کارگر جدا می شود. برای اینکه مو گیری در زمان کمتری انجام شود می توان از سولفور سدیم به تنهایی استفاده کرد. با آمیختن مناسب در متیل آمین، آهک، کربنات سدیم وسولفیدات سدیم نیز می توان در مورد پوست های تازه و نمک سود شده که نتیجه خوبی دارد استفاده کرد.
برای موگیری پوست های سنگین (گاو،گوساله و گاومیش و…) روش موزدایی همراه با تجزیه ساختار مو به کار گرفته می شود. در این روش پوست‌ها را حداقل بالابان (درام) قرار می‌دهند و سولفید سدیم و سولفیدات سدیم به اندازه مناسب به آب داخل بالابان اضافه می کنند و به این طریق موزدایی انجام می شود. همان طور که مشاهده می‌شود در این مرحله نیز مواد شیمیایی متعددی استفاده می‌شود که آلودگیهایی را که در تصفیه فاضلاب چرم سازی باید حذف شوند را بیشتر می‌کند.

۵- آهک گیری

به منظور حذف آهک اضافی و تنظیم PH برای مرحله آنزیم دهی باید هیدروکسید کلسیم Ca(OH)₂ جذب شده در پوست را از آن خارج کرد و PH پوست را پایین آورد. برای پایین آوردن PH مقدار اسید ضروری است مثل اسید هیدروکلریک. باید توجه داشت که بین مقدار مواد مصرفی تعادل برقرار باشد. تا آهک به صورت محلول درآورده و به آسانی از پوست خارج شود. آهک و مواد دیگر همراه پوست را می توان به روش شستشو با آب یا اسید و سولفات آمونیم کاملاً از سطح پوست خارج نمود:

H₂O + CaCl₂ = HCl₂ + Ca(OH)₂
H₂O + NH₃ + CaSO₄ = (NH₄)₂SO₄ + Ca(OH)₂

هیدروکسید کلسیم در سولفات آمونیم به خوبی حل می شود. چون PH در چنین محیطی بین ۷ تا ۸ خواهد بود لذا در این PH هیدروکسید کلسیم انحلال پذیری زیادی دارد و در این شرایط آهک به تدریج از پوست خارج می شود. برای آهک زدایی بیشتر می توان از اسید هیدروکلریک استفاده کرد. برای تنظیم PH پوست هایی که با مواد گیاهی دباغی خواهند شد از اسیدلاکتیک استفاده می کنند. جهت از بین بردن مواد زائد و سولفید سدیم جذب شده پوست ها باید با جریان آب حداقل یک ساعت شستشو داده شوند و بعدازاینکه نتیجه کار با شناساگر فنول فتالئین مشخص شد مرحله آنزیم دهی شروع    می شود در مرحله آنزیم دهی مواد زائد پوست تجزیه و پوست آماده دباغی می شود.

مواد حاصل از آهک دهی و موادی که وارد پساب تصفیه فاضلاب چرم سازی می‌شوند

موادی که در این مرحله از پوست جدا می شوند عبارت اند از: پروتئین های غیر کلاژنی- لایه بیرونی پوست- مو و لکه های موجود بر سطح پوست- فولیکول مو و منفذهای پوست که باید کاملاً از بین بروند برای تهیه چرم مرغوب و نرم، الیاف پروتئینی که در برابر مواد شیمیایی مقاوم هستند در مرحله آنزیم دهی از پوست جدا می شوند.

6- آنزیم دهی ( باتینگ) :

بعداز اینکه نتیجه کار با شناسه‌گر فنل فتالئین مشخص شد( pH نزدیک به خنثی) مرحله آنزیم‌دهی شروع می شود. در مرحله آنزیم دهی مواد زائد پوست تجزیه و پوست آماده دباغی می شود. موادی که در این مرحله از پوست جدا می شوند عبارت اند از: پروتئین های غیر کلاژنی- لایه بیرونی پوست- مو و لکه های موجود بر سطح پوست – فولیکول مو و منفذهای پوست که باید کاملاً از بین بروند. برای تهیه چرم مرغوب و نرم، الیاف پروتئینی که در برابر مواد شیمیایی مقاوم هستند در مرحله آنزیم دهی از پوست جدا می شوند . حذف آلاینده ها در این بخش به مانند دیلامینگ است. در این مرحله نیز مجدداً موادی به پساب اضافه می‌شوند که باید در تصفیه فاضلاب چرم سازی حذف شوند.

7- چربی گیری

پوست هر نوع حیوانی ضمن دارا بودن پروتئین، دارای مقادیر غیرقابل چشم پوشی از لیپیدها است .لیپیدها

واژه ای عمومی برای گروه موادی همچون چربی ها، اسیدهای چرب و واکس ها است.لیپیدها در کلیه مناطق پوست به صورت غیریکنواخت پخش شده و در بعضی نقاط به صورت متراکم تر یافت می شوند.از روش های چربی گیری پوست به سالامبور سازی می توان اشاره داشت که در این فرایند پوست خام با محلولی از یک درصد اسیدسولفوریک به همراه ده درصد نمک تبدیل به سالامبورمی شود که درواقع پوستی است که فاقد چربی است . چربی های محلول در اسید و پساب اسیدی به همراه نمک از آلاینده ها در این مرحله است .

8- دباغی کرومی

اسید فرمیک- کربنات سدیم و نمک دیگر مواد شیمیایی هستند که مورداستفاده قرار می گیرند در فرآیند دباغی بانمک های کروم، این نمک ها با الیاف پوست واکنش می دهد و پایداری بسیار زیادی به الیاف پوست می بخشد که آن را در برابر دمای بالا و حمله باکتری ها مقاوم می سازد. چرمی که با این روش ساخته می شود، بسیاری از ویژگی های مطلوب را ندارد، و پس از مرحله های دباغی مجدد که با کروم یا مواد گیاهی انجام می شود و روغن دهی و رنگ آمیزی پوست به چرم مطلوب تبدیل می شود.

۹-دباغی(تانینگ)

از طریق دباغی پوست خام تبدیل به چرم می شود که در این حالت پوست و یا سالامبور قابل فساد به کالایی با عمری طولانی و فسادناپذیر تبدیل می شود .
دباغی بسته به مواد مصرفی به روش های مختلفی انجام می شود به مانند : دباغی کرومی ،دباغی آلومینیومی، دباغی گیاهی دباغی روغنی، دباغی فرمالدیدی و گلوتارآلدیدی دباغی آهنی و زیرکونیومی ، تیتانیومی و دباغی ترکیبی ولی معمول ترین نوع دباغی در ایران، دباغی کرومی است . همان طور که دیده شد مراحل مختلف دباغی، از مواد شیمیایی متعددی استفاده می‌شود که هر کدام نوعی آلودگی ایجاد می‌کنند. در تصفیه فاضلاب چرم سازی باید انواع این مواد شناسایی شوند و متناسب با روش‌های دباغی، روش مناسبی را برای تصفیه فاضلاب چرم سازی در نظر بگیریم.

روش های مختلف دباغی و تأثیر آن بر فرایند تصفیه فاضلاب چرم سازی و دباغی

مواد مورد استفاده در دباغی تأثیر مستقیم بر روش‌های تصفیه فاضلاب چرم سازی دارد. به طورکلی مواد مورد استفاده در فرآیند دباغی به سه دسته تقسیم می شوند :

• دباغی با مواد معدنی
• دباغی با مواد صنعتی
• دباغی با مواد گیاهی.

الف)  دباغی با مواد گیاهی

در این روش از قسمت های مختلف گیاه یعنی پوست، تنه، برگ، شاخه، میوه و ریشه گیاهانی مانند : صنوبر، کاج، بلوط، فندق، کا وچو، سماق و … می توان مواد دباغی تهیه کرد. برای تهیه عصاره یا جوهر دباغی، مواد مذکور را با روش های ویژه در آب می خیسانند که در این عمل مواد جامد و مواد محلول برای دباغی به دست می آید. با توجه به استفاده از مواد دباغی با پایه گیاهی و طبیعی در این روش ( اگرچه بهره وری در آن قابل مقایسه با سایر روش ها نیست ) و نیز نگاه زیست محیطی و پایدار به صنعت ، این نوع دباغی در راستا و هماهنگ با پایداری و تعادل در محیط زیست بوده و دارای کمترین آلاینده است.

ب) دباغی با مواد صنعتی

دباغی با استفاده از رزین های فرم آل دهید و مواد سنتزی که امروزه جایگزین مواد دباغی طبیعی شده اند، خود به چهار دسته تقسیم می شوند: سینتان آلیفاتیک: که از سولفو کلرید پارافین ها و دی ایز و بیانات تهیه می شود.
سینتان متروسیکلیکی: که از ملامین ساخته می شود.

• سینتان آروماتیک: که از سینتان با گروه فنلی و تهیه می شود.
• سینتان کایتونیک: که از ترکیبات فنلی چندعاملی با آلدئیدها و آمین ها تهیه می شود.
• ورود و ترکیب باقی مانده مواد سنتزی مورداستفاده در این روش به طبیعت ( آب ، خاك و هوا ) به شدت آلاینده بوده و بایستی قبل از رها شدن در محیط زیست پالایش ، خنثی و کم خطر بشوند .

ج) دباغی با مواد معدنی (کروم)

مصرف مواد معدنی در مرحله دباغی امروزه بسیار مرسوم است چراکه بيز چرم های سراجی و زیره ،مصرف مواد معدنی خصوصاً کروم در مرحله دباغی کلیه چرم ها نتيجه بسیار مطلوبی دارد. برای تهیه مواد دباغی با کروم از سنگ معدن کرومیت متشکل از (۸31 اکسید کروم )                      (III و ۸0۰ اکسید آهن II )استفاده می شود که در عملیات دباغی سولفات کروم آن تهیه می شود . کروم موجود از نوع سه ظرفیتی بوده که از انحلال اکسید کروم در اسیدسولفوریک به دست می آید . جذب املاح کروم در پوست باعث رنگ آبی روشن آن پس از عملیات دباغی می شود . در این مرحله پوست تبدیل به وت بلو می شود . چرم حاصل از دباغی کرومی، نرم تر و سبک تر و الاستیک تر از سایر انواع چرم است علاوه بر این دارای پایداری بهتری در مقابل حرارت بوده و رنگ آمیزی و روغن دهی آن ساده تر است همچنین دوام پوست دباغی شده بانمک کروم حدود سه برابر دوام پوست دباغی شده با مواد گیاهی است به دلیل مزایای فوق، انجام عملیات دباغی با استفاده از مواد معدنی و خصوصاً کروم گسترده تر و مرسوم تر از سایر مواد و روش ها است.

استفاده از نمک های کروم سه ظرفیتی باعث ایجاد پساب آبی رنگی می گردد و رنگ از آلاینده های محیط زیست خصوصاً منابع آبی بوده که پس از دفع به محیط و تبدیل آن به کروم شش ظرفیتی، ازنظر زیست محیطی مخاطرات فراوانی برای انسان و محیط زیست ایجاد می نماید. پساب حاصل از عملیات دباغی با مواد معدنی علاوه بر رنگی بودن دارای فلزات سنگین بوده گازهای متصاعد از آن بوی بسیار ناخوشایند و آزاردهنده ای ( به علت استفاده ازکرم به مقدار بسیار زیاد ) دارد . توقف دباغی با میزان کروم بالا باعث کم شدن بوی بد پساب می شود ، همچنین پساب حاصله با توجه به BOD (اکسیژن موردنیاز زیستی )و COD (اکسیژن موردنیاز شیمیایی ) بسیار بالا ، قبل از رها شدن در محیط ، بایستی در تصفیه خانه کارخانه پالایش و رنگ زدایی شود و لجن حاصل از تصفیه به مخازن هضم لجن سپرده شود .

د) دباغی مجدد( ریتانینگ ): پس از تهیه وت بلوها و هنگام نگهداری آن ها در انبار کروم های نفوذ کرده به بدنه پوست با الیاف واکنش نشان می دهد که در طی این واکنش های شیمیایی که بین املاح کروم و کربوکسیل اسیدهای آمینه صورت می گیرد محیط اسیدی (اسیدسولفوریک) شده و باعث کاهش pH وت بلوها می گردد . برای خنثی سازی و حذف اسیدهای محیط از بی کربنات آمونیم و یا فرمیات سدیم و کلسیم استفاده می شود که به این عمل ریتانینگ گفته می شود که موجب نرمی ، استحکام و کشش موردنیاز چرم نیز می شود در طی انجام این مرحله وت بلو به کراست تبدیل می شود .

فعالیت های تکمیلی

برش زدن و جور کردن:  چرم دباغی شده را بعد از آبگیری آن را برش داده و سپس با توجه به جنس و کیفیت چرم دسته بندی می شود .

روغن دهی و براق کردن:  با استفاده از روغن های گیاهی ، حیوانی و یا معدنی سطوح مختلف چرم را با لایه ای نازك از روغن آغشته کرده و سپس آن را به منظور خوش نما کردن و افزایش دوام چرم ، به روش های مختلف با استفاده از براق کننده های مختلف (رزینی ، پروتئینی و نیترو سلولزی) براق می کنند.

رنگ آمیزی : مواد رنگی که از آن ها برای رنگ آمیزی چرم ها استفاده می شود، دودسته اند: مواد رنگی معدنی غیر محلول در آب مانند اکسید روی ، کرومات سرب و غیره که قدرت پوشش زیادی دارند. مواد رنگی آلی محلول در آب مانند رنگ های آنیلی ، آنیونی و مواد رنگی نیتروژن دار ، دی فنیل آهن و غیره. این رنگ ها را بر اساس نفوذ در الیاف چرم ، به سه دسته کاتیونی ، آنیونی و مواد رنگی غیرقابل حل در آب تقسیم می کنند. برای جلوگیری از سفت وسخت شدن چرم پس از رنگ آمیزی ، باید به آن روغن زد تا بدین طریق خواص مطلوب در آن ایجاد شود. با توجه به استفاده از براق کننده ها و رنگ های مختلف به خصوص رنگ های و واکس های صنعتی ، پس ماند این مواد و همچنین مواد زائد باقی مانده از برش های چرم ، بایستی به طرق مختلف بهداشتی از محیط جمع آوری و دفع گردد .

به طورکلی مواد شیمیایی مصرفی در فرآیند دباغی به سه دسته تقسیم می شوند:
1- مواد معدنی نمک های کروم، آلومینیوم
۲- مواد گیاهی عصاره گیاهانی مانند: بلوط، انار
۳- مواد صنعتی رزین های فرم آل دهید

مشخصات کلی پساب دباغی و چرم سازی

با توجه به مراحل مختلف فرایند تبدیل پوست خام به چرم ،و تنوع مواد مورداستفاده در این زنيیره تولید ، پسماندهای ناشی از فرایند بسیار گسترده بوده و در صورت عدم توجه لازم به آن موجب آلودگی های وسیعی در محیط زیست ( آب ، هوا و خاک) می شود که نتیجه این بی توجهی ، اعتراضات و واکنش های منفی عمومی و ایجاد محدودیت از طرف دولت برای ایجاد گسترش این صنعت است .  اگرچه صنعت چرم یکی از صنایع پایه و اشتغال زا محسوب می شود . پسماندها (جامد ، مایع ، گاز ) و نیز فاضلاب تولیدشده حاصل از فرایند تبدیل پوست به چرم حاوی مقادیر بسیار زیادی از : قطعات گوشت و پوست ، فلزات سنگین ، اسیدسولفوریک ، اسیدلاکتیک ، اسید هیدروکلریک ، نمک های کروم، آهن ، آهک ، ترکیبات آروماتیک کلردار ، سولفید سدیم

مواد رنگی معدنی و آلی و … است که در صورت نفوذ به آب های پذیرنده بدون پالایش قبلی باعث افزایش pH آب به علت وجود مقادیر بسیار زیاد آهک و نمک در آب    د ( تیرگی رنگ آن) به علت وجود سولفید سدیم و سولفات ها و مواد رنگی  ، آلودگی شیمیایی با توجه به وجود مقادیر بسیار زیاد نمک های کروم، آلومینیوم، زیرکونیوم و آهن ، اسید فرمیک، سولفات آمونیوم، کاهش اکسیژن محلول در آب(DO)  ، آلودگی بیولوژیکی ، مرگ موجودات بنتوز ناشی از تجمع مواد سمی مثل کروم و آرسنیک در رسوبات کف بستر ، کاهش قدرت خود پالایی میکروارگانیسم ها و خفگی و مرگ آبزیان و به هم خوردن اکوسیستم آبی و افزایش اکسیژن موردنیاز زیستی (BOD) به علت وجود مواد سمی در اثر تخلیه ترکیبات آروماتیک کلردار و کلرید آمونیوم می شود .

همچنین نفوذ این فاضلاب به خاك و مزارع به علت داشتن مواد شیمیایی مختلف و بار میکروبی بالا باعث از بین رفتن حاصلخیزی خاك ،آلوده شدن محصولات تولیدی     (به خصوص محصولات جالیزی و بوته ای) ، کاهش نفوذپذیری و تهویه خاك، تغییر در توانای عبور و ظرفیت نگهداری آب و فعالیت میکروارگانیسم های خاك می شود.

علاوه بر آلاینده های شیمیایی پساب این صنعت معمولاً غنی از انواع میکروب های خطرناک از قبیل: میکروب بروسلا، آنتراکس(سیاه زخم) و انگل های مختلف است که همراه با حیوان کشتار شده وارد پساب شده و باعث آلودگی میکروبی می گردد.

در تصفیه پس آب های صنعت چرم سازی معمولاً تلفیقی از روش های فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی استفاده می شود.

به طورکلی عواملی که در انتخاب روش تصفیه مؤثر است عبارت اند از :

1-  هزینه کلی شامل اجرا و بهره برداری
2- قابلیت اجرا از نوع تکنولوژی به کاررفته و شرایط محیطی
3-  مشخصات بهره برداری
4-  تجهیزات موردنیاز
5- سطح تکنولوژی  محل
6-  تأثیر تغییرات ظرفیت فاضلاب و توسعه آینده سیستم
7-  درجه تصفیه

رویکرد کلی تصفیه فاضلاب چرم سازی

برای تصفیه فاضلاب چرم سازی از پیش مخلوط شده ، روش های گوناگون توصیه و در مقایسه کامل استفاده شده است. برخی از روش‌ها و رویکردهای کلی تصفیه فاضلاب چرم سازی عبارتند از:

• فرایند اکسیداسیون : اکسیداسیون در حضور ذرات کربن و ترسیب FeSo₄   ,  Ca(oH)₂  (پلی الکترولیت ها)
• اکسیداسیون و تجزیه بیولوژیکی شامل ته نشینی
• ترکیب فرآیندهای فیزیکی ( شناورسازی ، ته نشینی).
• تجزیه بیولوژیکی هوازی و بی هوازی

تعداد زیاد ترکیبات مورداستفاده نشان دهنده قابلیت تجزیه بیولوژیکی پایین است لذا در بسیاری از موارد دفع ترجیح داده می شود.

روش تصفیه الکتروشیمیایی

روش تصفیه اکتروشیمیایی یکی از شیوه‌های رایج برای تصفیه فاضلاب چرم سازی و صنایع مشابه است. کاربرد فن آوری های الکتروشیمیایی در صنعت آب و فاضلاب بسیار متنوع است. این تکنیک در موقعیت ها و صنایع مختلف در حذف دامنه وسیعی از آلاینده ها به کار گرفته شده است. ازجمله موارد کاربرد این تکنیک در صنعت آب و فاضلاب می توان به تصفیه آب، شکستن امولسیون های چربی و نفت در آب، حذف مواد آلی طبیعی از آب، فلوئورزدایی، حذف ترکیبات سولفاته، تصفیه فاضلاب های شهری و رستوران، حذف فلزات سنگین، حذف آرسنیک، حذف ترکیبات فنلی، تصفیه فاضلاب صنایع لبنی و تولید چیپس، تصفیه فاضلاب صنایع تولید مخمر و خمیرترش، تصفیه فاضلاب صنایع پرداخت فلزی، فاضلاب های رخشویخانه ها و صنایع نساجی و همچنین تصفیه فاضلاب های رادیواکتیو اشاره نمود. روش های الکتروشیمیایی شامل انواع مختلفی است:

• الکتروکواگولاسیون
• الکتروفلوکولاسیون
• الکتروفلوتاسیون

در تصفیه فاضلاب چرم سازی به روش الکتروشیمیایی، انعقادالکتریکی عامل ناپایدار کننده ­ای است که باعث خنثی سازی لازم جهت جداسازی آلاینده ­ها می شود. الکتروفلوکولاسیون نیز تولیدکننده عواملی است که پل­ سازی ذرات یا انعقاد را به پیش می ­برند. الکتروفلوتاسیون روشی است که طی آن آلاینده­ هایی نظیر چربی­ و روغن با حباب­ های گاز که در سطح الکترود تشکیل شده­ اند (H₂,O₂) موردحمله قرارگرفته و همراه با این حباب­ ها به سطح محلول منتقل می شوند. بدین ترتیب حذف آلاینده ­ها از سیستم با انجام کفاب گیری قابل حصول خواهد بود.

مزیت های انعقاد و شناورسازی الکتریکی بر سایر روش های تصفیه فاضلاب چرم سازی

• تولید پسابی با کمترین مواد جامد محلول (TDS) در مقایسه با روش های شیمیایی، علاوه بر این هزینه های لازم برای استفاده مجدد این چنین پساب هایی پایین است.
• تجهیزات ساده و راهبری آسان و همچنین کمترین مشکلات بهره برداری در طول فرآیند در مقایسه با روش های شیمیایی و بیولوژیکی.
• پساب حاصل از فرآیند انعقاد و شناورسازی الکتریکی شفاف، بی رنگ و بدون بو است.
• لجن حاصل از فرآیند به آسانی ته نشین شده و آبگیری از آن به سهولت قابل انجام است، زیرا بخش عمده لجن از هیدروکسیدهای فلزی تشکیل شده است.
• لخته های تشکیل شده در این فرآیند بزرگ تر از لخته های حاصل از فرآیند انعقاد شیمیایی است و میزان آب موجود در پیوندهای لخته کمتر، مقاومت به اسید بیشتر و پایدارتر است و درنتیجه می توان آن را به وسیله فیلتراسیون سریع تر جداسازی نمود.

لخته های تشکیل شده در این فرآیند بزرگ تر از لخته های حاصل از فرآیند انعقاد شیمیایی است و میزان آب موجود در پیوندهای لخته کمتر، مقاومت به اسید بیشتر و پایدارتر است و درنتیجه می توان آن را به وسیله فیلتراسیون سریع تر جداسازی نمود.

مزایای انعقاد الکتروشیمیایی جهت تصفیه پساب صنایع چرم

• عدم نیاز به اپراتورهای حرفه ای جهت کار با سیستم
• عدم نیاز به واحدهای جداگانه جهت انجام فرایند تصفیه
• عدم نیاز به مواد شیمیایی مصرفی به صورت روزانه
• نیاز به حداقل فضای ممکن جهت نصب و راه اندازی
• هزینه نصب و راه اندازی بسیار پایین در مقایسه با سامانه های متداول تصفیه
• برآورد استانداردهای محیط زیست در رابطه با پساب چرم سازی
• استفاده از پساب تصفیه شده با این روش به عنوان آب شستشو

پکیج تصفیه فاضلاب چرم سازی و دباغی

بسته به نوع مواد و روش‌های استفاده شده در فرایند چرم سازی و دباغی، پکیج تصفیه فاضلاب چرم سازی نیز متفاوت می‌شود. جهت دریافت مشاوره و سفارش پکیج تصفیه فاضلاب چرم سازی و یا سایر محصولات شمیم شریف از جمله آب شیرین کن صنعتی، می توانید با کارشناسان ما در شرکت شمیم شریف در ارتباط باشید.

راه‌های ارتباطی جهت سفارش پکیج تصفیه فاضلاب چرم سازی و دباغی

جهت سفارش پکیج تصفیه فاضلاب چرم سازی و دباغی می توانید از طرق زیر با کارشناسان شرکت شمیم شریف تماس بگیرید. پس از دریافت مشاوره و آشنایی با روش‌های مختلف تصفیه فاضلاب، می‌توانید پکیج مورد نظر خود را برای تصفیه فاضلاب چرم سازی سفارش دهید. راه‌های ارتباطی با شمیم شریف:

• نشانی: تهران، بزرگراه آزادگان، مسیر شمال به جنوب، احمدآباد مستوفی، بعد از میدان پارسا، انتهای خیابان انقلاب، سازمان پژوهش های صنعتی ایران، خیابان ۵۱، شرکت شمیم شریف
• ۰۲۱-۵۶۲۷۷۳۳۴
• ۰۲۱-۵۶۲۷۷۰۱۱
• ۰۲۱-۵۷۴۱۶۰۳۲-۳